Վովա Արզումանյան․ Մեկը

Դաթոն ամեն անգամ գնում է՝ հետ չնայելով։ Բարձրահարկերի արանքներով, դեղին գծերը շրջանցելով, ինքն իրեն լույս տալով գնում է՝ առանց որևէ խոսքի։

Չգիտեմ՝ աշո՞ւն էր, ձմե՞ռ, թե՞ գարուն, էական չէ, բոլորը գնում էին հիվանդանոց՝ պատվաստվելու։ Ամբողջ գիշեր չքնեց։ Շենքում խոսք ու զրույց էր պտտվում, որ ով պատվաստվի՝ մոռանալու է անցյալն ու գնալու է ապագայի հետևից, բայց այդ մեկն էլ հաստատ ոչ ոք չգիտի՝ կա՞, թե՞ չէ։ Ինքն անընդհատ մտածում էր՝ եթե բոլորը հիշողությունը կորցնեն, ի՞նչ կլինի էս փոքր ու սիրուն քաղաքի հետ, հիշողությունից հետո հիշողություն դարձած քաղաքի։ Մարդն ի՞նչ կանի առանց էդ անտեր հիշողության, որը երբեմն ապրելու պատճառ է։

Դռան մոտ նստել էր։

-Արա՛, մեծ տղա ես, հե՛լ, գնանք, որ հասցնենք,- հայրն արդեն որերորդ անգամ կրկնում էր նույնը։

-Չէ, գնացեք, չեմ ուզում։

Դուրս եկան ու դուռը շրխկացրին։ Նա կախվել էր պատուհանից ու նայում էր մարդկանց, ապա շենքերին, երկնքին, ինքն իրեն, նորից մարդկանց, քարերի ստվերում մակաղած կատուներին։ Մռռռ։ Մռռռ։

Ամպրոպ։ Սելավ։ Ինչպես ծիծաղ, այնպես էլ լաց։

Բոլորը թրջված վերադառնում են տուն։

Լուրերի հատուկ թողարկում․ դանակահարություն պատվաստման հերթերում։ Մեկն ուզում էր առաջ ընկեր, որ շուտ ապագա գնա։

Լույսերն անջատեցին։ Հարևանի երեխաներն անվերջ աղմկում են, քուն չունեն։ Դաթոն մտածում է։ Կրծում է ինքն իրեն՝ ներքուստ, արտաքուստ։ Փակում ու բացում աչքերը։ Բացում ու փակում։

Օրը մեռնում է նրա աչքերում։ Նա չի մոռանում շնչել՝ միամիտ մարդկանց քաղաքում, միամիտ քաղաքի շենքերից մեկում։

Առաջին գիշերն է, որ բոլորը պատվաստված են։ Երազ չկա։ Անկյանք աստղեր, որ մի կերպ են լույս տալիս։ Քամի՝ մարդկանց մտքերը քողարկող։ Նա նստած է ինքն իր հետ։ Անսպասելի լռության մեջ իր ստվերի հետ է կռիվ տալիս։ Բացում է պատուհանը։

Երկնքից մեկ խնձոր ընկավ։

Նամակ երկնքից։

․․․Չեմ խաբի, Դաթո։ Բոլորն էլ ուզում են սիրել, սիրել ու տիրանալ, տիրանալ ու չքանալ, թաքնվել, թաքցնել, ատել, սպանել, ցավեցնել։ Կեր այս խնձորը, որ թռչել սովորես։ Սա արգելված պտուղ չէ։

Ոչ մի թռչուն վանդակում չի կարող երկար ապրել։ Քեզ կմոլորեցնեն։

Դաթոն բացում է սենյակի դուռը։ Մի քանի րոպե ձեռքերը խաչ արած կանգնում։ Գնում է խոհանոց՝ բաց թողնելով ջրի ծորակը։ Երեսը լվանում է, ապա դուրս վազում։ Բնականաբար ոչ ոք չկա։ Գիշեր է։ Ինքն իրենից բան չհասկացող գիշեր։ Նա վազում է՝ խնձորը ձեռքին, վերնաշապիկի կոճակներն արձակած։ Աչքերը փակ է վազում՝ շուրջը չնայելով։ Գոռում է։ Կտրուկ լռություն․․․

Գիշերը չի թողնում մարդիկ արթնանան։ Աշխարհն էլ փուլ գա՝ մարդիկ մուշ-մուշ քնած են։ Գնալու տեղ ունեն։

Բայուշկի բայու․․․

Հ․Գ․ Հիմա ո՞ւմ հիշողության մեջ ենք ապրում։ Ո՞ւմ հիշողությունն է հազար գաղտնիք բացելու..․