— Ժողովուրդը քայլում է դեպի Պրոսպեկտ,- քաղաք վերջերս մուտք գործած նոր՝ կապույտ ավտոբուսներից մեկի վարորդն է։ Գլխավոր պողոտան շրջանցում է։ Ուղևորները լուռ համաձայնությամբ սպասում են հաջորդ կանգառին։ Դանդաղ ընթացքից դժգոհողներ չկան։ Քաղաքը սովոր է փակվող փողոցներին, գրկախառնություններին, անհնազանդությանը, հնազանդությանը։ 2020-ից հետո քաղաքը ժպտալու փորձեր է անում։ Սև ու սպիտակ խաղաքարերը խառնվել են։ Խաղն ավարտված է։ Հաղթողներ չկան։ Քաղաքը գույներ է ուզում։
Նկարիչների միություն հասնում ենք ճիշտ ժամանակին։ Անվանի նկարիչ Կարեն Սմբատյանի 90- ամյակին նվիրված ցուցահանդեսի բացումն է։
Հասցրել եմ թերթել նաև նկարչի օրագրությունը։ Այստեղ նույնպես գույներ կան։ Ժամանակագրություն կա։ Պատմություն։ Արվեստի պատմություն։ Ազատամարտի պատմություն․․․
Ցուցասրահը բազմամարդ է․ և՛ աղմուկն է շատ, և՛ գույնը։ Ժպիտները նույնպես շատ են։ Սովորաբար երբ քաղաքն անհանգիստ է, մշակութային եռուզեռն ինձ անբնական է թվում․․․ եթե մշակույթը կյանքից կտրված մի տարածք է։
Կարեն Սմբատյանի գույները կյանքից կտրված չեն, մեկ ուրիշ իրականություն չեն ստեղծում, այլ լրացնում են իրականությունը՝ գունավորում, իմաստավորում․․․ Նրա նկարչությունը պայքարի ձև է, ապրելու ձև։
Նա նկարել է մինչև կյանքի վերջին օրերը։ Օրագրությունն ավարտել է կյանքի վերջին րոպեների հետ՝ այդպես շարունակելով ապրել իր իսկ ստեղծածում։
Ժողովրդական նկարիչ Հրանտ Թադևոսյանն ասում է․ «Կրկնում եմ Կարենի խոսքերը․ երբ ցուցահանդես էր բացվում, ասում էր՝ խնդրում եմ կարճ խոսեք, որովհետև ցուցադրություն կա, պետք է նայենք․․․
Գործ ունենք արիստոկրատ մարդու, արիստոկրատ արվեստագետի հետ, չնայած այսօր նա մեզ հետ չէ, բայց նրա գործերը այսօրեական են։ Սիրում էր աշխատել ամեն օր, և մի զարմանալի բան ասեմ, երևի քչերը գիտեն․ ամեն տարի համարակալում էր աշխատանքները, ասենք՝ 90 թվականի 1-ին նկար, 2-րդ նկար և այլն։
Պատասխանատվության բարձր զգացում ուներ, կարգապահ էր։ Շատ բան կա ասելու, ես միշտ կրկնում եմ, եթե նրա մասին խոսում ես և գլխարկով ես, պետք է գլխարկդ հանես, նոր խոսես, որովհետև խոսքը մեր ժամանակների մեծագույն հայ մարդու, ճշմարիտ մարդու և ճշմարիտ արվեստագետի մասին է։ Ես ուրախ եմ բոլորի համար ու ի սրտե բոլորին շնորհակալ եմ»։
Ջերմ, անկեղծ խոսքեր ասացին նաև նկարիչների միության նախագահ Սուրեն Սաֆարյանը, վաստակավոր նկարիչ Հաղթանակ Շահումյանը, բանասիրական գիտությունների դոկտոր, պրոֆեսոր Սերգո Երիցյանը, արվեստաբան Սյուզաննա Փիլոսյանը:
Ցուցահանդեսը ընտանիքն է կազմակերպել՝ Դավիթ և Տիգրան Սմբատյանները, թոռները, հարազատները, օժանդակել է նկարիչների միության նախագահը։ Բացմանը ներկա էին նկարչի ընկերները, արվեստի աշխարհի ներկայացուցիչներ ու արվեստասերներ։
Ցուցահանդեսը բաց է մինչև մայիսի 12-ը։
Արմինե Սարգսյան
Լուսանկարները՝ Ջուլիա Ասրյանի
No Comments