Պատմել եմ մի մարդու մասին, որն ապրել է ուզում

Եթե կարոտել եք օվկիանոսի շունչը, ուզում եք վիթխարի կետերի հետ ալիքներ ճեղքել,  ափի մեջ կերակրել գույնզգույն թռչուններին ու լսել կոմիտասյան երաժշտություն, ապա այցելե՛ք «Հայ Արտ»  մշակութային կենտրոն։ Այստեղ մինչև փետրվարի 20-ը ցուցադրվում են նկարչուհի Անի Հովակի ինքնատիպ գրաֆիկական աշխատանքները, գեղանկարներն ու կոլաժները։ 

Զրուցել ենք հեղինակի հետ։

-Կոնցեպտն ինքնամաքրումն է, դեպի ինքդ քեզ փախուստը։ Ինչու՞ որոշեցիք շոշափել այս թեման։ 

— Վերջին ցուցահանդեսս պատերազմից առաջ էր, իմ կյանքում պատահած շատ տխուր և ուրախ իրավիճակներից առաջ։ Նկարելը փախուստ է․ պատմել եմ մի մարդու մասին, որն ապրել է ուզում։ Դժվար է նորից սկսելը, այստեղ ներանձնական ապրումներ են, տրամադրություն, միտում, որ պետք է փորձել ապրել։ 

-Կապույտ կետեր,  երազող, սիրող ու հեռացող կանայք,  քաղաքային անցուդարձ ․․․ Գունային ու սյուժետային առումով մի տեսակ խաղաղություն կա Ձեր նոր աշխատանքներում։ Գերակշռող կապույտը պատահականությու՞ն է, կերպարներն ունե՞ն նախատիպ, պատմություն։

— Պատկերները գալիս են ենթագիտակցորեն։ Սիրում եմ ձկան թեման, վերջերս հասկացել եմ, որ կետի սիրահար եմ, որովհետև նա հսկա է, լուռ, զորեղ։ Կարծես պատմում է իմ էության մի կեսի մասին։ Ուղղակի նկարել եմ այն, ինչ զգացել եմ, չկան անձնավորումներ․ արտ-թերապևտներն ավելի լավ կբացատրեն։ Սովորաբար նկարչությունն ինքնախոստովանություն է, բայց միևնույն ժամանակ այն մինչև վերջ քոնը չէ․ դու պատմում ես կողքիդ մարդու, շուրջդ կատարվածի մասին։

Ինչ վերաբերում է կապույտ գույնին, ապա շատ եմ սիրում, թեպետ հագուստի մեջ պաստելային տոներն ավելի եմ նախընտրում։ Գիտեք՝  ոչինչ միանշանակ չէ, ժամանակի հարց է։ Նախասիրությունները փոխվում են, գույները՝ նույնպես։

-Տարբեր նյութերի հետ եք աշխատում։  Ստեղծագործական ազատության առումով ո՞րն է Ձեր ամենասիրելին։  Թափոնն արվեստի վերածելու գաղափարն ունի՞ բնապահպանական ուղղվածություն, օրինակ, թռչուններին նվիրված Ձեր կոլաժներում։ 

-Նյութերից չեմ կարող առանձնացնել որևէ մեկը։ Հրաշալի է, երբ ունես ոչ միայն ներկ ու  թուղթ, այլև 3D էֆեկտ ստանալու համար հազար ու մի ռելիեֆ։ Ինձ դուր են գալիս դետալները։ Թափոն դառնալու ենթակա դետալը կարող է նոր կյանք ստանալ, նոր նշանակություն։ Իհարկե, առաջնայինն արվեստն է․ սիրում եմ թռչուններ ու ձկներ՝  հազարավոր տեսակի, չկրկնվող։ Բայց բնապահպանական կոնտեքստ էլ կարող է լինել։ Ամեն ինչ դիտողի ընկալումից է կախված։ 

-Ի՞նչ արձագանք ունեն Ձեր աշխատանքները դրսում։

— Ռուսաստանում և Իտալիայում պիտի ցուցադրվեի, բայց քովիդի պատճառով ամեն ինչ հետաձգվեց։ Միտք ունեմ շրջագայելու։

-Անի՛, մասնագիտությամբ ֆլեյտահար եք, երգչուհի։ Ինչպե՞ս եք համատեղում նկարչության հետ։ Ո՞րն է ավելի հոգեհարազատ։ 

-16 տարի «Հովեր» պետական կամերային երգչախմբում եմ․ բազմաժանր ծրագիր ունենք՝ ժամանակակից երաժշտությունից մինչև ջազ, փոփ մշակումներ, դասական։ Սակայն առաջնայինը Կոմիտասն է։  Երկու մասնագիտություններս հավասարազոր են, անհնար է ընտրել որևէ մեկը։ Որպես նկարիչ՝  ինքնուս եմ,  փորձում եմ հասկանալ՝ ինչ է կատարվում ժամանակակից արվեստում։ Անընդհատ ինքնակրթվում եմ, իսկ լուծումներն ու գույների համադրությունը գալիս են ենթագիտակցորեն։

-Ձեր վերջին գրաֆիկական աշխատանքներում հետաքրքիր կերպով միախառնել եք «ժամանակակից» մարդու ապրումներն ու Կոմիտասի շարականները։  Որպես ինքնության տարր՝  որքանո՞վ է մեզ հասու հայկական ժողովրդական երաժշտությունը, ի՞նչ կարող է այն փոխել մեր գիտակցության մեջ։ 

-Ժողովրդական երգերը ներքին կերտվածքի մեծ պաշար են տալիս։ Մայրս երգում է, և  այդ շնորհն ինձ է անցել ժառանգաբար։ Ես էլ բալիկիս համար եմ երգում․ կարծում եմ՝ շատ կարևոր է, որ ծնված օրվանից երեխան ընկալի երաժշտությունը։ Հրաշալի օրորոցայիններ ունենք, որոնք կարող են ինքնության և ազգապահպանման գաղափարի հիմքը դառնալ նրա կյանքում։

-Որպես վերջաբան՝ կուզեի առանձնացնել ինձ ամենաշատը դուր եկած կոլաժներից մեկը՝ շրջանաձև պտտվող գնացքը, որը վերադառնում է նույն կետին։ Անդրադառնալով ցուցադրության կոնցեպտին՝ դեպի ինքդ քեզ փախուստին,  կարո՞ղ ենք ասել, որ ամեն ինչի պատասխանը սկզբի մեջ է։  

-(ժպտալով-Ա․ Ա․) Իրականում դա գնացք չէ, այլ՝ Երևանը։ Ես խենթի պես սիրում եմ իմ քաղաքը՝ իր հաղորդալարերով, երբեմն անշուք շենքերով, որոնք ամենասիրունն են ու հարազատը։ 

Այս ցուցադրությունը ճամփորդություն է  դեպի քո ներսը, դեպի այնտեղ ապրող «փոքրիկ մարդը», դեպի քո տրամադրությունները․․․ Իսկ բոլոր ճամփորդություններից հետո չափազանց կարևոր է ինքդ քեզ հետ հաշտվելը, ինքդ քեզ շնորհակալ լինելը։

Անի Անտոնյան
Լուսանկարները՝ Էմին Արիստակեսյանի