ardi.am Երաժշտություն

Աներևակայելի Նոբուն

12.09.2023

«Երևանյան հեռանկարներ» 24-րդ միջազգային երաժշտական փառատոնը մեկնարկեց իր աշնանային համերգաշարը աշխարհահռչակ ճապոնացի դաշնակահար Նոբույուկի Ցուջիի (Նոբուի) մենահամերգով։

Ի ծնե կույր, աստվածատուր այդ դաշնակահարը եկել էր Երևան՝ մեզ անքննելիորեն համոզելու, որ իր մասին Վալերի Գերգիևի խոսքը բնավ էլ չափազանցություն չէ: Իսկ Գերգիևն ասել է. «Նա ոչ միայն մեծագույն երաժիշտ ու աստղ է, այլ նաև վառ ապացույցն այն բանի, որ մարդկային հնարավորությունները գրեթե սահմաններ չունեն»:

Արամ Խաչատրյան համերգասրահի լեփ-լեցուն դահլիճը հոտնկայս ծափերով էր արձագանքում աներևակայելի Նոբուի յուրաքանչյուր կատարմանը. Լյուդվիգ վան Բեթհովեն, Ֆերենց Լիստ, Մորիս Ռավել, Նիկոլայ Կապուստին և բիս կատարումների մի ողջ փունջ, որ վիրտուոզ դաշնակահարը նվիրեց հայաստանյան հանդիսատեսին՝ իբրև փոխադարձ համակրանքի ու փոխըմբռնման առհավատչյա:

Միջազգային բազմաթիվ մրցանակների դափնեկիր, աշխարհի անհաշիվ պատկառելի դահլիճներ նվաճած երաժիշտն ուղղակի չէր հեռանում բեմից համերգն ավարտվելուց շատ ժամանակ անց: Նա և մեր հանդիսատեսը լիարժեք փոխըմբռնման մեջ էին, և սա իսկապես ոգևորիչ փաստ է:

Մեր հանրապետությունում կազմակերպվող նման իրադարձությունները մեզ դնում են այն հարթության վրա, որի փափագն ունեն բոլոր գիտակից հայերը: Մեզ չի գոհացնում օտարերկրացի զբոսաշրջիկների աչքում սոսկ թեթև ժամանցի և ռեստորանային-հյուրանոցային բարձրակարգ սպասարկման տարածք ներկայանալու երևույթը, մենք աշխարհին ներկայանալու այլ արժանիքներ ունենք, որոնցից մեկն էլ «Երևանյան հեռանկարների» կազմակերպած այսօրինակ համերգներն են: Եվ ուրախալի էր հանդիսատեսի շարքերում տեսնել Նոբույուկի Ցուջիի հայրենակիցներին, որոնց դեմքերից թափվում էին ինքնաբավ ժպիտները:

Այսպես են կառուցվում կամուրջները քաղաքակիրթ աշխարհի մշակութային հանրույթների միջև, որոնց կարիքն այնքա՜ն ունենք այսօր:

Նոբուի գերմարդկային հատկանիշներն ուղղակի կախարդել էին ունկնդրին: Ու առավել ցնցող էր նրա օրգանական կապվածությունը դաշնամուրի հետ: Երբ նրան ուղեկցող տղամարդը խարխափուն քայլերով ու զգույշ Նոբուին բերում էր մինչև Արամ Խաչատրյան համերգասրահի բեմի կենտրոնում տեղադրված ռոյալը, բոլորը շունչները պահած սպասում էին, թե երբ է երեսունհինգամյա հանճարը հպվելու գործիքին, որովհետև այդ հպումից մինչև իր բացառիկ տեխնիկայով ու զգացմունքայնությամբ կատարվող ստեղծագործության ավարտը նա ոչ թե կույր էր, այլ բացարձակ տեսնող, կարելի է ասել՝ տեսանող՝ պայծառատեսի ինքնավստահությամբ:

Իսկ ինչպիսի՜ նրբանկատությամբ էր նա ընդունում իրեն նվիրվող ծաղիկները: Սա ևս մի առանձին արարողակարգ էր:

Մեզ հայտնի դասական ստեղծագործություններից բաղկացած ծրագիրն ավարտվեց անսպասելի կատարումով՝ Նիկոլայ Կապուստին, 8 կոնցերտային էտյուդ, երկ 40:

Այս կոմպոզիտորն ինքն էլ երաժշտական աշխարհի լեգենդներից է, որի մասին անվանի արվեստաբան, գրող, ջութակահար Միխայիլ Կազինիկն ասել է. «Կան մարդիկ, որոնք իրենց վրա պատասխանատվություն են վերցնում լինելու օտար՝ յուրայինների մեջ և յուրային՝ օտարների: Ի՞նչ է դա նշանակում: Ահա՛ թե ինչ. ջազ երաժիշտները Կապուստինի երաժշտությունը համարում են ոչ լիարժեք ջազային, դասականները նրան համարում են ոչ լիովին դասական: Ուրեմն պետք է իմանան, որ այդպիսի երաժիշտները կրում են ճակատագրի հավերժականության դրոշմը»: Ճակատագրի հավերժականության դրոշմը կրող կոմպոզիտորի ստեղծագործությունը այդ դրոշմը կրող մեկ այլ երաժշտի՝ Նոբուի կատարմամբ պարզապես պայթեցրեց դահլիճը: Արամ Խաչատրյանի անվան համերգասրահի այդ օրվա հանդիսատեսը երկար ժամանակ կլինի իր ապրած մշակութային խանդավառության ելևէջներում:

Նշենք, որ «Երևանյան հեռանկարներ» միջազգային փառատոնն այսօրինակ հաղթարշավով նախապատրաստվում է իր հոբելյանական՝ 25-րդ փառատոնին, որը կմեկնարկի ընդամենը ամիսներ անց՝ մեզ ընծայելով երաժշտական նոր անակնկալներ աշխարհի մեծանուն երաժիշտների կատարմամբ:

Ardi.am

No Comments

Leave a Reply