Կինը գեշ չէր, բայց ոչ ոք չցանկացավ պարել հետը․ Քոհենը պտտեցնում էր բոլոր «գեղեցիկ» կանանց և տղամարդկանց, մի քանի լուսանկարիչներ իրար հրելով վազվզում էին, փորձում որսալ լավագույն պարողներին, տեսախցիկների ոսպնյակները քրտնել էին, սրահում տոթ էր, բայց կինը դողում էր, կրծքի տակ մի բան խաղաց. թվաց՝ ինչ-որ անտեսանելի ձեռք ճանկռեց կուրծքը։
Մարմինը, կանացի մարմինը, որ, ի հակադրություն բնության և աստվածային օրենքների, անդին է ամեն բանից ու իր կյանքով է ապրում, արհամարհելով հոգուն և բարոյական տուպիզմը՝ տրվեց մեղեդուն…
Հուսահատ ձեռքերը վեր ելան, սկսեց պարել իր ստվերի հետ։ Մենության տանգոն գրավեց բոլորի ուշադրությունը, կինը մենապարելով կամաց-կամաց մոտեցավ պարահրապարակի կենտրոնին։ Մի քանի տղամարդ շրջվեցին նրա կողմը, հետո բոլորը կանգ առան, ու ծիծաղը հաղթեց պարին, բայց կիսախելագար, համառ կինը շարունակեց մենապարը։
Նա էնքան գեղեցիկ էր, ու էնքան մոգական․ հափշտակված նայում էի, մի պահ թվաց, թե ոգիներն են պարում նրա ջղային, բայց և նուրբ մարմնի հետ, կամ ո՞վ իմանա՝ կինը Սատանայի բարեկամն է. գուցե ինքն էր պարեցնում ոգիներին։
Պարող հանրույթը էդպես էլ ոչինչ չհասկացավ տեսածից, իսկ ես մտածում էի. երևի շատ եմ ոգիների մասին պատմություններ լսել և գրողական հիվանդ երևակայություն ունեմ. աչքիս բաներ են երևում, գուցե մենությունն էր շունչ ու մարմին առել մի քանի րոպե լքված, հուսահատ կնոջ հետ պարելու համար…
Չգիտեմ, էդպես էլ չհասկացա ոչինչ։
Հանկարծ, անսպասելիորեն պարող զույգերից մեկի պարընկերը թողեց զուգընկերուհու ձեռքն ու մոտեցավ կնոջը։
Ինչ-որ բան փսփսացին։
Կինը արտիստիկ կերպով պտտվեց. վերջինս մեկնեց ձեռքը, կինը ընդունեց, պարընկերը մյուս ճարպիկ ձեռքով գրկեց կնոջ իրանը, նրանք սկսեցին սահել դանդաղահոս մեղեդու միջով մի քանի րոպե, հետո պարընկերը կտրուկ պտտեց կնոջը, և մարմինները պտտահողմի մեջ ընկան…
Պարը ձգվեց էնքան, մինչև Մայլս Դեյվիսը խռխռալով շունչը փչեց, իսկ պարընկերը կորցրեց գիտակցությունն ու շրխկաց հատակին։ Տանգոյի տենդը շարունակվեց. կնոջը մոտեցավ մեկ ուրիշ պարող տղամարդ, հետո՝ երրորդը, չորրորդը և կինը շարունակեց խելահեղորեն պարել ժամեր շարունակ։
Չորս ժամ անցավ։ Յոթ ինքնագոհ արու ֆիգուրներ շղթայի մեջ առան պարի աստվածուհուն կամ սատանային ու պարում էին լակած կամ ավելի ճիշտ է ասել՝ փորձում էին կենակցել, չէ՞ որ տանգոն և առհասարակ լատինական պարերը ֆիզիկական սիրո իմիտացիա են, երբ պարում են տղամարդն ու կինը, երաժշտությունը դառնում է հնչեղ քիմիա։
Օ՜, Էրոս…
Ծափեր հորդացին․ կինը մի կողմ հրեց տղամարդկանց ու շարունակեց մենապարել, ես չռված աչքերով հետևում էի. յոթ պարող ոգիներն ելան պատերից ու մոտեցան կնոջը։
Կիթառը անզուսպ երեխայի պես լաց էր լինում մի թխադեմ սենյորի ձեռքում, և Անդալուզյան պոետի անքուն քաղաքը, կրակոտ քաղաքը էդ գիշեր քաոսով պարեց մարդկանց հետ մինչև առավոտ։
Կինը դադար առավ, մի գլանակ ծխեց՝ կնճիռների մեջ հավաքելով ծխի մանրիկ ամպերը, որ տխրության հիերոգլիֆներ էին նկարում։ Ես առաջին անգամ մտածեցի, որ ծերությունը միակ չարդարաված ու անբացատրելի ողբերգությունն է, որ զգետնում է մարդուն։
Կինը տնտղեց գրպանները և բաճկոնակի ծոցագրպանից հանեց պստիկ մի գրքույկ. բարձրաձայն Լորկա կարդաց. երբ ես մեռնեմ…
Առաջին պարընկերը, նա, ով ուշաթափվել և ուշքի էր եկել միանգամայն վստահ էր, թե ալֆա տղամարդն է, և էս գիշեր քնելու է կնոջ հետ, տանգոյի երաժշտություն պատվիրեց ու մոտեցավ կնոջը, մնացած վեց տղամարդիկ հետևեցին նրա օրինակին, և յոթնյակը կրկին շղթայեց կնոջը։
Նա փոթորկի պես պտտվեց շղթայի մեջ այնքան, մինչև դաշնակահարը ուժասպառ ու հոգնած մատները հեռացրեց ստեղներից։
Բարձր ծափերը խլացրին կնոջը, պարամբոխը հրմշտոցով սկսեց լքել սրահը։
Կինը թեթև շունչ քաշեց և փորձեց հատել յոթնյակի շղթան,
բայց տղամարդիկ կոպտորեն սկսեցին ձեռնահարել կնոջը, կինը երկար, նախազգուշացնող և հուժկու մի պտույտ գործեց շղթայի մեջ և խոնարհվեց՝ ցույց տալով, որ պարն ավարտվել է, բայց պարընկերները անդրդվելի էին, ավելի բիրտ դարձան, այդժամ կնոջ սիրտը՝ վայրի դափնեվարդի պես բացվեց՝ փթթեց մի վայրկյանում, և յոթ վարդ՝ յոթ սքանչելի արնագույն վարդ դուրս թռան ու կրակեցին անխնա…
Յոթ ոգիները պարեցին, մինչև հեղվեց արյան վերջին կաթիլը։
Խելագար կնոջ կնճիռները վերացան դեմքից, նրա փաղաքուշ, երիտասարդ գեղեցիկ դեմքը ոչ ոք չտեսավ, քաոսի մեջ մարդիկ ոտնատակ էին ընկնում, կինը կորավ խրտնած ամբոխի մեջ։
Յոթ դիակ թաղեցին առավոտյան՝ կուրացնող արևի տակ։
Մեկ ժամ վազելուց հետո կինը կանգ առավ, շունչը տեղը բերեց։
Մոտեցավ բաց պատուհանին ու քար կտրեց զարմանքից. Անդալուզյան պոետի սիրտը բացվել էր, զույգ խոռոչները երգում էին.
Օ, ի՜նչ ծանր է սիրել քեզ այնպես
ինչպես ես եմ սիրում:
Քո սիրուց տանջում է ինձ օդը
իմ սիրտը
ու իմ սոմբրերոն:
Իսկ ով կգնի ինձնից
այս ժապավենը,
այս տխրությունը ճերմակ բամբակից,
որ թաշկինակներ կկարի անհամար:
Ողջ գիշեր անձրև եկավ, կինը ջուր դառած, գրեթե ուշաթափ կանգնեց սիրելի պոետի պատուհանի մոտ, մինչև աղմուկը ճեղքեց անձրևը.
— Կանգնի՛ր,- խստորեն հրամայեց ձայնը,- քո պարը արդեն պարված է։
Կինը հիմա մեռած է, երեք տասնամյակ է անցել, բայց պարը չի դադարել, պարը՝ մարմնի, պարը բանաստեղծության, պարը ողբերգության, նա վերջին պարը մահվան հետ պարեց, չզղջաց ոչ մի բանի համար, տանգոն նրա մարմնի ու հոգու մենության միաձուլումն էր ՝ անհուսորեն շարժվող տխուր ճարտարապետությունը, որ մեռավ մարդկանց հիշողության մեջ, բայց շարժումը, նրա ոգեղեն շարժումը, որ հավերժորեն կրկնում եք բոլորդ՝ չիմանալով հեղինակին, փաստում է, որ տանգոն ապրում է առանց մեզ։ Ժամանակը փոխանցում է մարդուն շարժման անհրաժեշտ ռեֆլեքսները։
Հիշողության անհաշվելի պարերը հիմա պտտվում են ինչ-որ տեղ, առանց մեզ, և փնտրում են նոր անուններ…
Իսկ տանգոն ծնվում է էլի ու մնում մենակ…